(23.05.2021)
Ege Atis
Baharda doğa bereketini tüm cömertliğiyle insanoğluna sunarken İzmir’de de enginar mevsimi yaşanır. Hele yolunuz Ildırı’ya düşerse abartısız ülkemizin en lezzetli enginarını toprağından alıp sofranıza taşıyabilirsiniz. Enginar, yemek olarak tüketilmek üzere ekildiği bilinen en eski bitkiler arasında yer alıyor. İlk olarak Etiyopya’da yetiştirilen bitki daha sonra Mısır üzerinden Avrupa kıtasına gelmiş ve burada da popüler olarak yetiştiriciliği yapılmış. Bitkinin yaprakları, Antik Yunan ve Roma imparatorluklarında sindirime yardımcı olması için tüketilmiş. Enginar, 16. yüzyıl Avrupa’sında “soylu” bir bitki olarak kabul edildiği için kraliyet aileleri ve zenginler tarafından tüketiliyormuş. Neyse ki günümüzde enginar yemek için zengin olmak gerekmiyor ve mevsiminde pazara gidip almak mümkün. Enginar yaprakları geleneksel Avrupa tıbbında safra akışını uyarmak, böbrekleri çalıştırmak ve idrar söktürücü olarak kullanılmış ve halen bu sorunların tedavisinde kullanılmakta. Bunun yanı sıra sindirime yardımcı olması, karaciğeri temizlemesi, vitamin ve mineral bakımından zengin olması enginarın diğer faydaları arasında sayılıyor.
Enginarın Sağlığa Faydaları…
Aşağıda çeşitli sağlık ve beslenme kaynaklarından derlediğim enginarın faydaları ile ilgili bazı bilgiler bulabilirsiniz. Ancak yazımda hakkında bilgi verdiğim enginar, ülkemizde de tüketilen “Fransız” veya “Globe” enginarıdır. Diğer enginar türleri olan “Jerusalem enginarı” ve “Çin enginarı” tamamen farklı bitkilerdir ve bu enginar türlerinin yaprakları veya bitkinin göbeği değil kökü tüketilir.
Kolesterol: Enginarın kolesterol üzerine etkisi ile ilgili yapılan araştırmalar, bitkinin aşırı yüksek kolesterolü olanlarda olumlu yönde etkisi bulunduğu, ancak normal değerlere yakın olan yüksek kolesterolü pek düşürmediği yönünde sonuçlara sahip. Bu araştırmalarda enginarın yaprağı kullanılmış.
Anemi: Demir bakımından zengin olan enginar, demir eksikliği anemisi için tüketilmesi önerilen sebzeler arasında yer alıyor. 1 orta boy çiğ enginar (yaklaşık 128 gr, bütün, yapraklarıyla birlikte) günlük demir ihtiyacının %9’unu karşılayacak kadar (1.6 mg) demir içerir. Bitki bu özelliği ile, anemi tedavisine yardımcı olması için tavsiye edilen doğal demir takviyelerinde “özüt” formunda kullanılmaktadır.
Karaciğer: Enginar yaprakları kandaki kolesterol düzeyini belirleyen ana enzimin (HMG CoA-redüktaz) üretimini baskılar. Kandaki kolesterol miktarı normal düzeylere çekildiğinde fazla kolesterolü süzmekle görevli karaciğerin yükü hafifler. Ayrıca enginarın yaprakları safra akışını uyararak karaciğerin toksinlerden temizlenmesine yardımcı olur. Ancak safra taşı olan kişilerde enginar yaprağı (gıda ya da tablet formunda) belirtileri şiddetlendirebilir.
Mide Ekşimesi: Enginar yaprağı, göğüste ağrılı yanma hissine neden olan reflü belirtilerini önemli oranda azaltabilir. Safra akışını arttıran enginar, bağırsak spazmlarını azaltarak mide ekşimesini hafifletir. Ayrıca bulantı, kusma, şişkinlik ve karın ağrısı gibi sindirime bağlı sorunların pek çoğuna iyi gelir.
Enginar Nasıl Hazırlanmalı ?
Enginarın “kalbi” zeytinyağıyla soğuk hazırlanabilir olarak veya sebze yemeklerinde kullanılabilir. Ancak enginarı sadece lezzeti için değil, sağlığa faydaları için tüketiyorsanız yapraklarını yemelisiniz. Bütün olarak aldığınız enginarın yapraklarının sivri uçlarını ve sapını (dipten 2-3 santim pay bırakarak) bıçakla veya makasla kesin. Eskimiş, sağlıklı görünmeyen yapraklar varsa alın. Enginarı bütün olarak koyabileceğiniz büyüklükte bir tencereye yerleştirin ve bir miktar tuz ekleyerek 45-60 dakika kadar orta ateşte kaynatın. Tencerenin kapağını kapatmayın çünkü hava almazsa enginarın rengi kahverengine döner. Haşlanan bütün enginarı tencereden alın ve baş aşağı tutarak suyunu süzün. Sıra yapraklarını ayıklamaya geldi. Eğer enginarı yeterince haşladıysanız yaprakları kolayca çıkacaktır. En küçük yapraklar da dahil olmak üzere tüm yapraklarını alın. Haşlanmış yaprakları yoğurtla, sevdiğiniz başka bir sosla veya sade olarak yiyebilirsiniz.
Uyarılar, Önlemler…
Enginar gıda olarak tüketildiğinde güvenli olarak kabul edilen sebzeler arasındadır. Ancak enginar kapsülü kullanmadan önce, özellikle düzenli olarak ilaç kullanıyorsanız doktorunuza danışmanız en güvenli yol olacaktır. Safra kanalı sorunu olanların, safra sıvısı üretimini arttırması nedeniyle enginar yaprağı tüketmeleri önerilmez. Safra sıvısının artması safra taşı oluşumunu arttırabilir. Enginar; papatya, karahindiba, altın, kadife çiçeği, marul, ayçiçeği, devedikeni gibi bitkilere hassasiyeti bulunan kişilerde alerjik reaksiyona neden olabilir.
Enginar üstadı aile…
İzmir’in güzel ilçesi Çeşme’nin enginarıyla dünya çapında ünlü olan Ildırı Köyü’nde yaşayan Ersin Güvercin, hayatını tarıma adamış cömert, konuksever ve harika bir insan. Eşi ve ailesiyle birlikte ürettikleri enginarlarla sofralarımıza çeşit çeşit lezzetler kazandırıyorlar. Bu nedenle ünleri hayli yaygın. Günümüzde İzmir başta olmak üzere İstanbul’da bulunan birçok ünlü restoran enginar ihtiyaçlarını Güvercin ailesinden karşılıyor… Sizlerde bu lezzet ve şifa şöleninden faydalanmak istiyorsanız Ersin Güvercin’e ‘’ + 90. 532. 621 20 42 ‘’ no’lu telefondan ulaşabilirsiniz.
Gelecek yazımda görüşmek dileğiyle…
Hayatın İçinden 
Bir Cevap Yazın